1. Obowiązek udzielania pomocy.
    Prawny obowiązek udzielenia pomocy jest określony artykułem 162 Kodeksu Karnego (Ustawa z dnia 6.07.1997)
    • §1.Kto człowiekowi znajdującemu się w położeniu grożącym bezpośrednim niebezpieczeństwem utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia nie udziela pomocy, mogąc jej udzielić bez narażenia siebie lub innej osoby na niebezpieczeństwo utraty życia lub poważnego uszczerbku na zdrowiu –podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
    • §2.Nie podlega karze, kto nie udziela pomocy, do której jest konieczne poddanie się zabiegowi lekarskiemu, albo w warunkach, w których jest możliwa natychmiastowa pomoc ze strony instytucji lub osoby bardziej do tego powołanej.
  2. Czynności życiowe – to czynności organizmu decydujące o jego przeżyciu.
    Zaliczamy do nich:
    • Czynność oddechowa – pobieranie tlenu z powietrza atmosferycznego i wydalanie dwutlenku węgla.
    • Czynność serca i krążenia krwi – transport tlenu i substancji odżywczych do poszczególnych komórek oraz wydalanie resztek przemiany materii.
    • Regulacja składu płynów ustrojowych (wody i zawartych w niej elektrolitów) – zachowanie homeostazy.
  3. Łańcuch ratunkowy.
    Zgodnie z wzorem opracowanym przez Czerwony Krzyż przebieg udzielania pomocy w nagłych przypadkach lub sytuacjach można przedstawić w postaci łańcucha.
    czynności doraźne --> wezwanie pomocy --> pierwsza pomoc --> transport --> pomoc lekarska
  4. Czynności doraźne ratujące życie:
    • ewakuacja ofiary z miejsca zagrożenia
    • resuscytacja, reanimacja
    • opanowanie groźnego krwawienia
    • ułożenie na boku
    • walka ze wstrząsem
    • zabezpieczenie miejsca wypadku
  5. Pierwsza pomoc.
    Pod pojęciem pierwszej pomocy rozumiemy szybkie, zorganizowane działanie prowadzone przez osoby (osobę) z otoczenia ofiary nieszczęśliwego wypadku.
    Sprawne i w miarę kompetentne działanie przy udzielaniu pierwszej pomocy ma bardzo często decydujące znaczenie dla dalszych rezultatów leczenia przez fachowy personel medyczny –często decyduje o życiu osoby poszkodowanej.
    Pierwszej pomocy zwykle udziela się na miejscu wypadku.
    Jeżeli świadkami wypadku jest więcej osób, jedna z nich powinna objąć kierownictwo nad akcją ratowniczą, do czasu przybycia pomocy fachowej.
  6. Ogólne zasady udzielania pierwszej pomocy.
    Każdy świadek zdarzenia, w którym stan zdrowia lub życia innej osoby są zagrożone ma obowiązek udzielić jej pierwszej pomocy.
    Postępowanie osoby (osób) powinno wyglądać następująco:
    • świadoma ocena zdarzenia, podjęcie działania wynikłego z powstałych wniosków
    • jak najszybsze usunięcie czynnika działającego na poszkodowanego
    • ocena zaistniałego zagrożenia dla życia poszkodowanego
    • sprawdzenie tętna
    • sprawdzenie oddechu oraz drożności dróg oddechowych
    • ocena stanu przytomności
    • ustalenie rodzaju urazu
    • zabezpieczenie chorego przed możliwością odniesienia dodatkowego urazu lub innego zagrożenia (np. wyniesienie poszkodowanego z pola działania czynników silnie toksycznych)
    • wezwanie fachowej pomocy (np. pogotowie ratunkowe, TOPR, WOPR, GOPR)